Tzw. twarda woda powoduje osadzanie się osadu kamiennego na wszystkich powierzchniach, które mają z nią kontakt, a w szczególności na armaturze, instalacjach grzewczych, urządzeniach i sprzętach AGD. Dlatego też badanie właściwości wody pod kątem jej twardości ma duże znaczenie w kontekście efektywności użytkowania, żywotności i wyglądu wspomnianych elementów. Istnieje wiele sytuacji, w których warto ją znać i co najmniej kilka sposobów, dzięki którym można ją sprawdzić. Dowiedz się, jak zbadać stopień twardości wody w różnych warunkach.
Sprawdź, jakie sposoby na twardą wodę ma Winterhalter – dostawca profesjonalnych rozwiązań do mycia naczyń dla branży HoReCa
Czym jest twardość wody i dlaczego jest tak ważna?
Twardość wody to powszechnie używane pojęcie, ale nie każdy wie, co się za nim kryje. Stopnie twardości wody mówią o ilości zawartych w niej minerałów powodujących powstawanie kamiennych osadów na rozmaitych powierzchniach. Chodzi tu przede wszystkim o jony wapnia i magnezu. Ich wysoka zawartość sprawia, że dana woda pitna jest korzystna dla zdrowia. Jednocześnie jednak woda z wysoką zawartością tych minerałów może stanowić problem.
Wysoka twardość wody w kranie nie jest raczej zjawiskiem pożądanym. Wszystko przez to, że nadmierna ilość minerałów utrudnia jej użytkowanie. Głównym problemem jest osadzający się osad, który szpeci krany czy zlewozmywaki oraz oblepia grzałkę czajnika, ale może również uszkadzać elementy armatury. Twarda woda to więcej kamienia, który zmniejsza światło rur i wydajność ogrzewania, a nierzadko uszkadza sprzęt AGD czy kotły grzewcze i skraca żywotność instalacji hydraulicznych.
Miękka woda jest też zdecydowanie korzystniejsza dla skóry, włosów czy pranych tkanin. Co więcej, mniejsza zawartość osadotwórczych minerałów pozwala zredukować ilość używanych detergentów z korzyścią dla środowiska i portfela. Dlatego też warto znać parametry wody wodociągowej używanej w domu lub w firmie. Istnieją bowiem metody jej zmiękczania pozwalające uniknąć wielu problemów związanych ze zbyt twardą wodą.
Twarda woda powoduje powstawanie nieestetycznych osadów na naczyniach i armaturze. Z czasem może również poważnie uszkadzać urządzenia AGD czy instalacje hydrauliczne.
Jak sprawdzić twardość wody – do zmywarki i nie tylko?
Badanie twardości wody można przeprowadzić na wiele sposobów. Pierwszym z nich jest profesjonalna analiza fizykochemiczna. Wystarczy pobrać niewielką próbkę wody i udać się z nią do sanepidu, prywatnego laboratorium lub firmy zajmującej się uzdatnianiem wody. Taka analiza zapewnia najdokładniejsze i wiarygodne wyniki. Nie zawsze jednak jej przeprowadzenie ma sens z ekonomicznego punktu widzenia. Dlatego też popularne są różnego rodzaju domowe testy na twardość wody. Zatem jak najszybciej zmierzyć twardość wody w warunkach nieprofesjonalnych?
Ten artykuł też może Cię zainteresować: Odkamienianie zmywarki gastronomicznej – jak zrobić to dobrze? Podpowiadamy
Paskowy miernik twardości wody
Specjalny test paskowy to bardzo prosty i tani miernik twardości wody. Co więcej, pozwala uzyskać wynik w zaledwie kilka chwil. Pasek do badania twardości wody czasami jest dodatkiem do rozmaitych urządzeń AGD przeznaczonych do użytku profesjonalnego lub domowego. Można go też kupić – np. w sklepie chemicznym lub z wyposażeniem AGD.
Jak działa taki pomiar twardości wody? Wystarczy zanurzyć pasek w testowanej wodzie na sekundę, następnie wyjąć i strzepać nadmiar płynu. Po ok. 15 sekundach pasek zmieni kolor. Wówczas wystarczy porównać go z dołączoną skalą, by otrzymać wynik. Pasek do twardości wody nie jest co prawda dokładny (mówi jedynie, czy woda jest twarda, średnio twarda, czy miękka), ale pozwala szybko się zorientować, z jaką wodą masz do czynienia.
Kropelkowy test na twardość wody
Kropelkowe testy na twardość wody również są łatwe w przeprowadzeniu, ale dają dokładniejsze wyniki. Wystarczy kupić specjalny tester – najlepiej renomowanej firmy. Wystarczy wlać odrobinę badanej wody do probówki (najczęściej 5 ml), a następnie dodawać do niej odczynnik zawarty w zestawie testowym po jednej kropli aż do momentu zmiany koloru. Liczba dodanych kropli pozwala określić twardość wody z dość dużą dokładnością, a jeden zestaw pozwala na przeprowadzenie nawet kilkudziesięciu pomiarów. Wynik można odczytać dzięki skali zawartej w instrukcji. Kropelkowe testy na twardość wody określają ją w skali niemieckiej lub francuskiej.
Sprawdź również: Najczęściej psujące się części zmywarek i koszty ich naprawy
Skala twardości wody
Twardość wody dzielimy na węglanową (przemijającą) i niewęglanową (trwałą, stałą). Suma tych twardości tworzy twardość ogólną wody nazywaną również twardością całkowitą. Skala twardości zależy od ilości rozpuszczonych w niej soli (głównie wapnia i magnezu) i jest wyrażana mval/dm3. W praktyce najczęściej stosuje się natomiast stopnie niemieckie lub francuskie. Czym się różnią?
- Stopień niemiecki [°dH] – jest równy takiej ilości soli zawartych w wodzie, która jest równoważna pod względem chemicznym 10 mg CaO (tlenku wapnia) w 1 litrze wody lub
17,86 mg CaCO3(węglanu wapnia) w 1 litrze wody. - Stopień francuski [°fH] – jest równy takiej ilości soli zawartych w wodzie, która jest równoważna pod względem chemicznym 10 mg CaCO3(węglanu wapnia).
Jeśli sprawdzanie twardości wody odbywa się z użyciem testu paskowego, wynik zazwyczaj jest przedstawiany w skali niemieckiej. Natomiast w przypadku testów kropelkowych może to być zarówno skala niemiecka, jak i francuska.
Jak odczytać poziom twardości wody?
Można się spotkać ze zróżnicowanymi wyznacznikami dla wody miękkiej czy twardej. Najczęściej używana skala twardości wody mówi jednak że:
- 0-5,6 °dH lub 0-10 °fH – woda bardzo miękka,
- 5,6-11,2 °dH lub 10-20 °fH – woda miękka,
- 11,2-19,6 °dH lub 20-35 °fH – woda średnio twarda,
- 19,6-30,8 °dH lub 35-55 °fH – woda twarda,
- powyżej 30,8 °dH lub powyżej 55 °fH – woda bardzo twarda.
Współcześnie wiele urządzeń AGD, takich jak zmywarki do naczyń, mają wbudowane systemy chroniące przed zbyt twardą wodą. W przypadku zmywarek za jej zmiękczanie odpowiada specjalna sól. W ustawieniach urządzenia należy sprecyzować twardość wody – dzięki temu będzie ono pobierać odpowiednią ilość soli do zmiękczania, zapewniając optymalne efekty zmywania. Coraz częściej stosuje się również nowoczesne systemy uzdatniania wody w zmywarkach gastronomicznych – kliknij link, aby dowiedzieć się więcej na ich temat.